Szalony przewodnik po Krakowie przedstawia: Kto chroni Kraków przed zarazą
Kto od XVIII wieku chroni Kraków przed zarazą morową? - wizerunki Matki Bożej Łaskawej w Krakowie.
Spacerując ulicami Krakowa na pewno przechodzili Państwo obok Morowej Panny, którą można spotkać na Plantach u wlotu ulicy Jagiellońskiej oraz na północnej fasadzie Kościoła Mariackiego… A może przeszliście obok nich niepostrzeżenie podczas zwiedzania Krakowa?
Wizerunki w Kościele Mariackim
Kult Matki Boskiej Łaskawej, zwanej też powszechnie Morową, sięga początków XVIII wieku, kiedy to podczas morowej zarazy w Krakowie, śmierć poniosło kilkanaście tysięcy osób. Ten ciekawy wizerunek Madonny łamiącej strzały boskiego gniewu przywędrował do nas z włoskiej Faenzy. Ukazała się ona w XV wieku pewnej kobiecie, trzymając w dłoniach połamane strzały - symbol gniewu Bożego. Jako zadośćuczynienie za grzechy, nakazała wszystkim post i trzydniową modlitwę. Zaraza w miasteczku wkrótce ustąpiła, a Matka Boża Łaskawa stała się patronką od morowego powietrza i wszelkiej zarazy.
Krakowianie również pokładali swoje nadzieje w modlitwie do Matki Boskiej z Faenzy. Krakowski rajca Michał Behm otrzymał niewielki wizerunek Madonny od ojców Pijarów do nowo powstałego szpitala dla chorych. Błagania mieszkańców zostały wysłuchane, bo choroba szybko ustąpiła, a w wyniku wielkiej radości i na pamiątkę tych wydarzeń Kościół Mariacki w Krakowie wzbogacił się o dwa ścienne wizerunki Matki Boskiej Łaskawej. Pierwszy umieszczono niedaleko Ołtarza Wita Stwosza, w nawie bocznej i opatrzono łacińskim napisem, który w tłumaczeniu brzmi następująco:
Snują się wszędzie pogrzeby, śmierć wszystkich godzi,
Ale od Ciebie ratunek i zdrowie przychodzi.
Łaska, którejś Ty pełna, kar boskich strzały złamała,
A na pociechę Krakowa, Tobie i dzięki i chwała.
Niezwyciężony pogromca Twą prośbą zwyciężon jedynie,
Niech więc za to w tem mieście na wieki Tryumf Twój słynie,
A gdy się Kraków pobożny pomnikiem u stóp Twych ściele,
Miejże o Panno Łaskawa, w opiece Twe wierne czciciele.
Drugi wizerunek Matki Łaskawej mieści się na północnej fasadzie Kościoła Mariackiego od strony ul. Floriańskiej. Przechodząc obok trudno nie dostrzec okazałej, rzucającej się w oczy latarni, zwanej morową, która powstała na pamiątkę tych ciężkich dla miasta chwil – zawsze pali się w niej światło...
Figura przy Plantach krakowskich
Kolejny z wizerunków Matki Bożej Łaskawej, wsparty na wysokiej kolumnie, można zobaczyć obecnie u zbiegu Plant i ulicy Jagiellońskiej. Figura ta początkowo pilnowała wejścia na dawny cmentarz okalający Kościół Mariacki w Krakowie, ale w wyniku jego likwidacji krakowscy Kapucyni umieścili ją przy ul. Kapucyńskiej. Podczas drugiej wojny światowej, w 1941 roku, Matka Boża została przeniesiona w swoje obecne miejsce, ponieważ blokowała okupantowi niemieckiemu swobodny dojazd do koszarów.
Figura Matki Łaskawej została wykonana na zlecenie matki jednego z polskich żołnierzy… Otóż 15 sierpnia 1768 roku, w czasie konfederacji barskiej, kiedy Kraków był oblężony przez wojska rosyjskie, na krakowskim rynku zorganizowano procesję, podczas której niesiono obraz Matki Bożej Łaskawej. Historia głosi, że podczas szturmu obcych wojsk ranny został żołnierz o nazwisku Sokołowski. Nieprzytomnego konfederata pochowano w zbiorowym grobie przy Kościele Mariackim. W nocy udało mu się oprzytomnieć za sprawą Matki Boskiej Łaskawej, która wskazała mu drogę wyjścia… Wkrótce po tych wydarzeniach żołnierz zginął w wyniku rozstrzelania. Historia głosi, że nawiedził we śnie matkę, której nakazał budowę pomnika Madonny Łaskawej...
Matka Boża Łaskawa, zwana Morową - kruszy strzały zła okalającego świat, niszczy zarazę, która przecież może przybierać różne postacie... Nie przechodźmy obok Niej obojętnie… Może właśnie ONA wskaże nam w tym trudnym czasie drogę…
Przewodnik po Krakowie, Marcin Szymoniak